Rynek tarcicy w Polsce
Po zapoznaniu się z danymi publikowanymi przez Lasy Państwowe, Główny Urząd Statystyczny oraz inne portale, można zaobserwować pewne tendencje występujące obecnie na rynku tarcicy w Polsce. Jedną z najważniejszych zmian jest wzrost cen drewna, który powoduje zastój w branży budowlanej. Czy da się stwierdzić, jaka jest przyczyna takiego stanu rzeczy? Obecna sytuacja na rynku tarcicy może być wynikiem kilku, nakładających się na siebie, czynników. Omówimy je w tym materiale.
Stan rynku tarcicy w Polsce – zalesienie, sadzenie, wycinka
Zanim zaczniemy analizować przyczyny powodujące obecny stan przemysłu drzewnego, warto dokładnie zapoznać się z tym, jak rynek tarcicy wygląda obecnie.
Bank Danych o Lasach podaje, że nasz kraj jest jednym z najbardziej zalesionych państw w Europie. Około 30% powierzchni, czyli 9 435 tys. mln ha to właśnie lasy oraz grunty związane z gospodarką leśną. Pod względem powierzchni lasów Polska plasuje się na 6 miejscu w UE. Jeśli spojrzymy na wielkość zasobów drzewnych, nasz kraj jest jeszcze wyżej. Z 2491 mln m3 surowca zajmuje 4 miejsce w UE.
LP informują, że w ciągu roku sadzi się ok. 500 mln drzew różnych gatunków. Jest to ok. 13 nowych drzew w miejsce 1 wyciętego, co sprawia, że lasy w Polsce staja się gęstsze i bardziej zasobne, co ma znaczenie dla rynku tarcicy.
Zużycie drewna
Wedle statystyk udostępnionych przez Lasy Państwowe, w ciągu roku pozyskuje się około 40 mln m3 drewna, czyli około 40 mln drzew. Rocznik Statystyczny Leśnictwa GUS informuje, że pozyskanie drewna spada, w związku z czym jego cena rośnie. W 2018 roku pozyskano z lasów państwowych 45590 m3 surowca, zaś w roku 2019 było 42366 m3.
Rynek tarcicy w Polsce – produkcja
Portal drewnonews.pl podejmuje temat wykorzystania naturalnego surowca oraz prezentuje statystyki, dotyczące produkcji sprzedanej br. oraz roku ubiegłym. We wrześniu produkcja sprzedana przemysłu w Polsce była wyższa o 8,8% w porównaniu z wrześniem 2020. Natomiast porównując sierpień 2021 oraz 2020 widać, że w br. produkcja sprzedana przemysłu wzrosła o 11,0%. W okresie styczeń-wrzesień 2021 produkcja sprzedana przemysłu była o 15,5% wyższa niż w analogicznym czasie w poprzednim roku. Wtedy to odnotowano spadek wynoszący 3,2%.
Wstępne dane z września br. mówią o tym, że wzrost produkcji sprzedanej (w cenach stałych) został odnotowany w 30 spośród 34 dziedzin przemysłu. Są to wartości podane w porównaniu do roku poprzedniego. Sama branża drzewna odnotowała wzrost wynoszący 13,2%.
Ceny produkcji sprzedanej wrześniu 2021 wzrosły o 0,7%, w stosunku do sierpnia 2021. Zaś w porównaniu w tym samym okresem w 2020 podniosły się o 10,2%.
Główny Urząd Statystyczny podaje, że we wrześniu 2021, w skali rocznej, spadła produkcja:
- tarcicy liściastej – jest niższa o 15,1%;
- połączonych płyt podłogowych – o 10,4%;
- okien z drewna – o 2,3%.
Wedle danych pozostałe działy przemysłu, w porównaniu z niskim poziomem wyjściowym z zeszłego roku, zanotowały wzrost produkcji.
Przyczyny zmian na rynku tarcicy w Polsce
Można stwierdzić, że zwiększające się ceny surowca są efektem zmiany zasad sprzedaży drewna, które będą obowiązywały w latach 2022-2023. Zostaną wprowadzone już w styczniu przyszłego roku i spotkały się z dezaprobatą przedstawicieli przemysłu drzewnego i rynku tarcicy w Polsce.
Najważniejsze zmiany, jakie zostaną wprowadzone to:
- dwukrotny przetarg w Portalu Leśno-Drzewnym – z jednej strony pozwoli to na zawieranie umów lepiej dopasowanych do indywidualnych sytuacji. Część przedsiębiorców obawia się jednak, że sprzedaż w 2 turach, na pierwsze i drugie półrocze, będzie skutkowała niepewnością dostaw surowca w następnej turze, czyli ryzykiem inwestycji oraz zawierania długotrwałych umów z Klientami;
- ilość drewna kierowana do sprzedaży w portalu i aukcjach systemowych – w roku 2022 będzie to 70% (portal) oraz 30% (aukcje). W latach ubiegłych (2020 i 2021) było to odpowiednio 80% i 20%. Będzie to korzystne dla przedsiębiorców wchodzących na rynek. Jednakże większa ilość surowca może trafić na rynek zagraniczny, zatem mniej tarcicy zostanie w Polsce, co spowoduje kolejne podwyżki cen;
- wyodrębnienie puli drewna energetycznego;
- nowe kryteria oceny ofert – w obecnym i ubiegłym roku jedynym kryterium była cena. W przyszłych latach do ceny (waga 0,85) dojdzie ilość punków przerobu (waga 0,075) oraz udział przerabianego surowca (waga 0,075).
- nowa ocena kryterium ceny – będzie ona oparta na cenie wskaźnikowej, określanej na podstawie złożonych ofert. Dolna granica zmniejszy się o 2%, zaś górna będzie oscylowała wokół +14-17%. Wobec tego rynek tarcicy w Polsce może zanotować kolejne wzrosty cen.
